Van zandrug tot brinkdorp

Venema, Bert | Hardback | 28-08-2024 | 9789052946351

In Drenthe is Norg een van de meest bijzondere gemeenten. Vrijwel alle aspecten die het Drentse land karakteriseren zijn er terug te vinden. Wie aan Drenthe denkt, denkt aan veen. Het Fries-Drentse grensgebied is vele eeuwen een uitgestrekt veengebied geweest, maar ontgonnen en tot vruchtbaar land omgezet. Naast het veen zijn de zandgronden met hun essen, hooi- en groenlanden typerend. De voormalige zandverstuivingen zijn bebost en sinds de vroege twintigste eeuw aantrekkelijk voor toeristen en motorcrossliefhebbers. Zelfs internationale wedstrijden werden er gehouden.
De oude gemeente Norg omvatte de dorpen Een, Een-West, Huis ter Heide, Langelo, Norg, Peest, Veenhuizen, Westervelde en Zuidvelde. Elk dorp heeft zijn eigen geschiedenis die in het boek uitgebreid aan de orde komt. Twee rode draden worden door het boek heen gesponnen: het landschap en de mensen.
Bijzonder is natuurlijk het gevangenisdorp Veenhuizen. Tot begin 1800 was het gebied niet meer dan de naam aangeeft: huizen in het veen, maar dankzij de inspanningen van Johannes van den Bosch is de Maatschappij van Weldadigheid actief geweest om armen, bedelaars en landlopers een zinvol bestaan te geven. Maar ook in de moderne geschiedenis speelt Norg een rol, want de gasopslag bij het dorp Langelo heeft de inwoners en alle Nederlanders van warmte voorzien, maar in recente tijden ook zorgen gebaard.
De gemeente Norg bestaat niet meer, want in 1998 is zij bij de gemeentelijke herindeling opgegaan in de gemeente Noordenveld. Een reden te meer om het verhaal van Norg te schrijven en uit te geven. Een twintigtal auteurs, professioneel en amateur historicus, van archeoloog tot medicus, heeft zijn kennis en expertise ingezet om de geschiedenis van Norg in al zijn facetten te beschrijven.