De brieven van kapitein Henk Reimers uit Elbasan, 1914

Zonne, J. G. | Paperback / softback | 10-1-2025 | 9789076905440

Henk Reimers (1884-1954) was een officier in het Nederlandse leger. Toen hij zich begin 1914 vrijwillig opgaf om twee jaar deel te nemen aan een vredesmissie naar het net onafhankelijk geworden en onbekende Albanië was dat vooral voor het avontuur en het hoge salaris. Hij dacht met veertien collega-officieren Albanese gendarmes te gaan trainen voor de nieuwe regering en de net gearriveerde vorst. Een cursus inzicht in de geschiedenis en taal van het land, leren omgaan met de islamitische samenleving, met traditionele feodale bej’s en verschillende rebellengroepen, ontbrak. Hij had geen idee in welk wespennest van tegenstrijdige belangen hij zou terechtgekomen.
Reimers werd gedetacheerd in Elbasan, Midden-Albanië, maar kreeg ook opdracht om elders rebellen te verdrijven. Hij deed zijn uiterste best, maar had gebrek aan middelen en kampte met grote taal- en cultuurproblemen. Hij ergerde zich als beroepsofficier vreselijk aan het gebrek aan discipline, dapperheid en inzet van zijn vrijwilligers, die weigerden ‘s nachts en bij regen te vechten en die kostbare munitie verspilden.
Een groot deel van de tijd die hij in Albanië doorbracht, was hij in zijn eentje verantwoordelijk voor honderden gendarmes. Zijn collega’s moesten in andere delen van het land vechten tegen Griekse opstandelingen en huurlingen van aartsintrigant Essad pasja, die zelf aspiraties had om de leiding van het land over te nemen.
Henk Reimers werd tijdens de tragische missie in chaotisch Albanië op 19 juni 1914 gevangengenomen tijdens een opstand van moslimrebellen en bracht drie maanden door in gevangenschap. Een tot twee keer per week schreef hij openhartige brieven naar zijn ouders waarin hij ongezouten zijn indrukken van Albanië, de primitieve gewoonten, het barre landschap, het dagelijks leven in een islamitische stad, de maaltijden, zijn Albanese officieren en soldaten en alle andere dingen die hem opvielen, noteerde. Zijn onbevangen en eerlijke observaties, alleen bedoeld voor de familie in Nederland, zijn fantastisch.
In 2015 overleed de zoon van Henk Reimers; diens zoon vond op zolder de brieven.

De integrale brieven uit 1914 in deze uitgave worden voorafgegaan door een chronologie van het verblijf van Reimers in Elbasan, van Joep Zonne (1950), eveneens auteur van Nederlandse militairen in een Albanees Wespennest 1913-1914. Kroniek van een hachelijke vredesmissie (Skanderbeg Books, Utrecht 2014). In deel II is een hoofdstuk gewijd aan Henk Reimers.