dwalend door licht & donker

Schendel, Toinie van | Hardback | 02-04-2025 | 9789083078687

‘Nomadenvrouw, dwalend door licht en donker’ is de neerslag van de innerlijke reis, die Toinie maakte na haar talloze wereldse reizen door Afrika beneden de Sahara, Egypte, India, Italië, Frankrijk, Engeland met vaak een déjà-vue-gevoel.
Sprookjesachtig geschilderd geeft het ons als kijker een inspirerende inkijk, hoe zij zich ontworstelde aan een beklemmend milieu, haar eigen weg vond, en als een moderne nomade op een innerlijke reis ging en haar eigen draken overwon.
De leporellovorm (harmonicavorm) leent zich goed voor de vloeiende lijn van het verhaal, dat meandert door licht en donker, op de grens van binnen en buitenwereld en doorgaat tot in eeuwigheid.
Het doet Proustiaans aan, a stream of consciousness, maar dan in beeldvorm.

Toinie (1942) is taalkundige en beeldend kunstenaar. Geboren tijdens de 2de wereldoorlog, groeide zij op in de katholieke, behoudende, voor haar beklemmend sfeer van de naoorlogse jaren in het Zuiden van Nederland, die ze dan ook al op jonge leeftijd ontvluchtte.
Als jonge vrouw, reisde zij hoogzwanger, op de Senegalkust van de Holland West Afrika Lijn, naar Nigeria waar zij zeven jaren samen met haar man woonde en werkte en haar gezin grootbracht. Vijf jaren in Kenia volgden, waarin zij een studie Algemene taalkunde voltooide (Master of Arts University of Nairobi) met veldwerk bij een klein nomadenvolk,de Rendille, dat met kuddes kamelen en geiten, rond Lake Turkana leeft.

Teruggekeerd in Nederland ontdekte Toinie een nieuwe passie: schilderen. Zij ontdekte het directe, eerlijke beeld, voorbij het tekortschietende woord, dat zij, als taalkundige, begon te wantrouwen als medium.
In de stilte van haar atelier ontdekte zij de kracht van verbeelding, de tover van kleur, de diepte van de bron in haarzelf. Na de periode van studie, wonend in haar hoofd om het leven aan te kunnen, ontdekte zij het spel. De kennismaking met C.G.Jung, oosterse godsdiensten, de gedichten van mystici als Rumi en Tagore en de beoefening van yoga brachten nieuwe inzichten en diepgang. Haar African experience leerde haar de Aarde voelen als levend wezen.

Hoewel zij de wereld over reisde, staat centraal in haar werk als beeldend kunstenaar juist de innerlijke reis die ze, prachtig in de lijn van Chagall, verbeeldt in kleurrijke intuïtieve schilderijen. Op doek, op paneel, op papier en toch later ook in korte gedichten.