Politieke psychiatrie in de kolonie Suriname

Makdoembaks, Nizaar | Paperback / softback | 01-04-2021 | 9789076286303

Ruim veertig jaar sloot men de Surinaamse vrijheidsstrijder Louis Doedel op in de psychiatrische instelling Wolffenbuttel. Na Doedels overlijden hield men nog eens ruim veertig jaar zijn medisch dossier verborgen voor het oog van de wereld. De aankondiging in de media van het verschijnen van dit boek bracht daar eindelijk verandering in: het vuistdikke medisch dossier werd deze maand (februari 2021) teruggevonden – dankzij deze publicatie. En dat is van cruciaal belang voor de geschiedschrijving.
De overheid arresteert op 29 mei 1937 in Paramaribo journalist Louis Doedel, vakbondsman en pleitbezorger van onafhankelijkheid van Suriname, en sluit hem op in de psychiatrische instelling Wolffenbuttel, waar hij pas in 1980 weer uit mag. Doedel stierf kort na zijn vrijlating. In 1987 schreef onderzoeker Ben Scholtens: ‘De omstandigheden van deze opsluiting zijn tot op de dag van vandaag niet opgehelderd.’
Dat geldt vandaag de dag nog steeds. Al komt Makdoembaks in deze reconstructie van leven en achtergrond van Doedel heel ver. Trefzeker legt hij de vinger op de communistenangst van het koloniale én het Nederlands bewind. Hij schetst de pogingen een ‘muilkorfwet’ in het leven te roepen om de pers monddood te maken. Bovenal gaat hij in op het journalistieke werk van deze vergeten vrijheidsstrijder. Makdoembaks citeert ruimhartig daaruit en uit nooit eerder verschenen persoonlijke brieven van Doedel die hij in de archieven ontdekte.
Ook zonder het medisch dossier levert Makdoembaks verbluffend veel bewijs dat Doedels opsluiting in een psychiatrische kliniek onrechtmatig was. Nu, met het medisch dossier binnen handbereik, is het tijd voor Nederland om excuses te maken en aan te dringen op eerherstel voor Louis Alfred Gerardus Doedel.

Over de auteur
Nizaar Makdoembaks is voormalig huisarts, onderzoeker en publicist. Hij schreef o.a. De Aprilmoorden ? Berichten vanaf het Kerkhof van de Schande (2012), Hoogste babysterfte van Nederland ? Leven aan de onderkant in Amsterdam Zuidoost (2012), Wegwerpvrouwen – Het verhulde slavernijverleden van het Nederlandse koloniale leger, 1620-1920 (2017), De Goslar-affaire – Ontmaskering van een geheime militaire missie (2017), Foute dokters en de tabaksindustrie van Sumatra (2019) en Homovervolging in tijden van slavernij (2020).