Dagboek van een spoorwegwerker 1894-1940

Otto, Ernst | Paperback / softback | 15-04-2020 | 9789073280144

Gewoon leven in ongewone tijden

Radicale omslagen doorkruisten het heel gewone leven van de Duitse spoorwegwerker Ernst Otto (1880-1956). Om voor zichzelf en zijn gezin te kunnen blijven zorgen, mocht hij zich niet van zijn stuk laten brengen.

Ernst Otto en zijn tijdgenoten werden met ingrijpende gebeurtenissen geconfronteerd. Met een wereldoorlog gevolgd door bezetting, grenscorrecties, staatkundige hervormingen, twee revoluties en een ongekende financiële crisis met galopperende inflatie. Op zijn weg kwam hij economische opgang en neergang bij voortdurend veranderende arbeidsomstandigheden tegen. En heel veel daarin ronddobberende mensen. Otto werkte op uiteenlopende plaatsen in Duitsland, in het buitenland en op zee.

Hoe hij zich staande hield, vertelt het dagboek dat hij over zijn jeugd en arbeidzame leven bijhield. Het niet eerder gepubliceerde document is nu bezorgd en vertaald door Geert Setola, Ernst Otto’s in België geboren en getogen familielid. Met toestemming van Otto’s kleindochter. Geert Setola werkt al vele jaren vanuit Oirsbeek als grafisch ontwerper, beeldend kunstenaar en schrijver.

Op de achtergrond van Otto’s leven speelt mee dat hij zijn werkervaringen opdeed bij de elkaar opvolgende Duitse spoorwegmaatschappijen van zijn tijd. Weinigen konden hem dat nazeggen.
We zien niet hoe de structuur van spoorwegmaatschappijen schoksgewijs werd omgegooid maar wel de uitwerking ervan op mensen als Otto die er werkten. Het is dan ook vooral de ongewisheid van de tijden die het dagboek spannend maakt.
Ernst Otto toont zich vanachter de schrijftafel een man van onopgesmukte waarnemingen. Achteraf blijken de feiten die hij aanhaalt te kloppen, de ervaringen echt, de meningen zuiver. Alles wat hij schrijft is eenvoudig, direct en raak. Bescheiden vakmanschap als tegengif tegen nepnieuws.

Hoewel Otto nadrukkelijk wilde dat zijn dagboek niet wordt gezien als een aanzet voor een roman, ga je onwillekeurig een beetje houden van de personen die er in opdoemen. Vooral wanneer hij schetst wat ‘gewone mensen’ indertijd niet allemaal moesten doen om zich staande te houden.