Denken zonder oordelen

Serie: Fenomenologische bibliotheek

Mayer, Verena | Paperback / softback | 12-10-2021 | 9789079133253

Husserl’s motto Zu den Sachen selbst vraagt om een evenwichtige denkgeest. De fenomenologische methode heeft vele sporen achtergelaten: in de filosofie van de geest, de relatie denken-taal-communicatie, pedagogiek en in de esthetica.1 Deze herkenning betekent dat leiderschap reflectie en distantie vereist, dat wijsheid voorbij kennis ligt, dat ruimte geven, echt luisteren en samenhangen ontdekken een bruikbare competentie is op fenomenologische basis.
Verena Mayer schetst in deel 1 een diepgaand overzicht van Husserl’s denkbeelden.
De bijlagen in deel 2 (toegevoegd aan de Nederlandse uitgave) schetsen een gevarieerd beeld van het praktische nut van de methode in verschillende situaties in allerlei vormen binnen de verschillende stromingen van het fenomenologische domein.
Begeleidende artikelen en uitleg van onalledaagse begrippen verhelderen de methode. Duidelijk wordt dat veel van ons handelen eigenlijk al fenomenologisch te noemen is, ondanks een zekere afschrikwekkende werking van dat woord.
Kernbegrip is aandachtig luisteren en aanschouwen zonder ballast. Het vooruitschuiven van een oordeel is het ‘filtrum’ van de fenomenologie: de oordeelsbehoefte verzwakt in de harmonie van de aangevoelde weerglans die op strenge wijze terugverwijst naar waar het werkelijk om draait. Ook als er uiteindelijk een beslissing wordt genomen. Geen hamerstuk louter aan de hand van abstracties.
Administratieve ‘sorteermachines’ nemen ‘beslissingen’ en het streven om menselijke capaciteit beter te benutten, sneeuwde onder in een markt waar mensen en machines inwisselbaar zijn. Er is altijd meer over te zeggen en oplossen is samenwerken.
Fenomenologische invalshoeken, al of niet onder dat predicaat, denken mee aan de aanpassingen die evident zijn om in een snel veranderende wereld te kunnen leven, desnoods te overleven. Zet je schrap. Het Fenomenologenlied klinkt pas op bladzijde 182.

2e herziene en uitgebreide druk