en de invloed op de vrouw-man relatie

Slavenburg, Jacob | Paperback / softback | 17-01-2025 | 9789493345928

Het langverwachte boek over de omslag van een matriarchale cultuur naar een door mannen gedomineerde maatschappij en de hoopvolle weg naar nu…

Jacob Slavenburg over zijn boek:

‘In mijn boek De verloren godin onderzoek ik hoe het mogelijk is geworden dat de vrouw lange tijd als minder-waardig werd beschouwd. Wat is er gebeurd in de omslag van een matriarchale cultuur naar een door mannen gedomineerde maatschappij?

Ooit stond het vrouwelijke hoog in aanzien. Dit blijkt uit duizenden vondsten van venusbeeldjes en beelden van ‘de godin’; symbolen van vruchtbaarheid, leven en verbinding.

De verschuiving van de verering van een ‘moedergodin’, via haar ‘kinderen’ ? godinnen én goden ? , naar een geloof in een strikt mannelijke god bracht veel maatschappelijke en culturele veranderingen met zich mee. Helaas ging deze transformatie vaak gepaard met het systematisch ondermijnen van de positie van de vrouw.

Schrijnend zijn bijvoorbeeld de uitspraken van kerkvaders als Albertus de Grote, die schreef: “De vrouw is een mislukte man en bezit daarmee vergeleken een defecte en foutieve natuur,” en Augustinus, die stelde dat “niets de mannelijke geest zo van zijn hoogten naar beneden haalt als het liefkozen van een vrouw.”

Ondanks deze dieptepunten zijn er in de geschiedenis van de vrouw-manrelatie ook lichtpunten te vinden. De ‘godin’ blijft steeds terugkeren in diverse vormen, als een symbool van hoop, kracht en gelijkwaardigheid.
Via strijdbare vrouwenbewegingen en denkers als Rudolf Steiner en Carl Gustav Jung evolueert onze cultuur langzaam maar zeker naar een nieuwe balans, waarin het vrouwelijke en mannelijke elkaar aanvullen en versterken. Daar doe ik in dit boek verslag van.

Er was een tijd waarin het vrouwelijke hoog in aanzien stond. Dit blijkt uit de vondst van duizenden venusbeeldjes en beelden van ‘de godin’, symbolen van vruchtbaarheid, leven en verbinding. Deze matriarchale cultuur kende een sterke verbondenheid met de natuur en het cyclische karakter van het bestaan. Langzaam maar zeker maakte deze beschaving plaats voor een patriarchale samenleving. De godin werd letterlijk en figuurlijk onthoofd, waarna haar plaats werd ingenomen door een, vaak religieus geïnspireerd, patriarchaat. Een omslag die diepe sporen naliet in de menselijke geschiedenis.

In De verloren godin beschrijft Jacob Slavenburg hoe de overgang van de vrouwelijke naar de mannelijke wereld plaatsvond. Van het ontstaan van vrouwenminachting en genderongelijkheid tot de uitwassen daarvan, zoals vrouwenverachting, vervolging en hekserij.

Toch kent de geschiedenis niet alleen duistere perioden. Slavenburg besteedt ook uitgebreid aandacht aan de momenten van verlichting en de kentering van het negatieve vrouwbeeld naar een vollediger mensbeeld in onze huidige cultuur.

Dit prettig leesbare en rijk geïllustreerde boek geeft een fascinerende geschiedenis weer van de godin, van vrouwen en mannen en hun relatie tot elkaar.

Cultuurhistoricus Jacob Slavenburg is bekend door een groot aantal boeken over de geschiedenis van filosofie, religie en menselijke relaties door de eeuwen heen. De verloren godin is zijn vijftigste boek.