De grote kroniek van Ieper 1830-1876

Serie: De grote kroniek van Ieper

Paperback / softback | 07-02-2025 | 9789492022141 |
Levertijd 5 dagen

Tussen de jaren 1830 en 1876 staan er Ieper grote veranderingen te wachten. Onder burgemeester Henri Carton lijkt koning Willem van Oranje vaste voet te hebben in onze stad. Een drang naar vrijheid die zich vanuit Frankrijk ontwikkelt, steekt ook de kop op in ons land. De zuidelijke Nederlanden willen op eigen benen staan. België eist zijn onafhankelijkheid op. Vooral in Brussel komt het verzet tegen de Hollanders op gang en wanneer het er in augustus 1830 tot rellen komt, grijpt de Nederlandse overheid hard in. Bij het vertrek van de Hollandse bezetting uit onze stad start ook in Ieper een onomkeerbare reactie die uiteindelijk resulteert in een nieuw en eigen land.

Burgemeester Carton bekoopt zijn steun aan het oud regime en moet zijn functie overlaten aan de nieuw verkozen burgemeester van der Stichele. Een deel notabelen werkt achter de schermen aan het herstel van het Nederlands regime en dat zorgt in april 1831 voor zware rellen en plunderingen in de woningen van deze orangisten. Toch valt het doek voor Nederland. Een Belgisch parlement zal van nu af aan de lakens uitdelen. De eenvoudige mensen beleven harde tijden. Gebrek aan werk en levensmiddelen in combinatie met erbarmelijke hygiënische toestanden en vreselijk harde winters drijven de inwoners tot het uiterste. Kindersterfte, cholera, pokken, tyfus, hondsdolheid en runderpest zijn er de symptomen van. De plaag onder de aardappelen zorgt als extraatje voor knagende honger.

De Ieperlingen beleven de chronologie van de jaren met een afwisseling van aangename en vooral mindere momenten. Uitschieters in het monotoon leven van de stad zijn de regelmatige verkiezingen waarbij de katholieken het vuur aan de schenen leggen van de liberalen en vooral de riooljournalistiek waarbij hun respectieve kranten elkaar beschimpen. De fysionomie van Ieper ondergaat grote veranderingen met het wegvallen van een groot deel van de vestingen en enkele stadspoorten, met de aanleg van nieuwe wegen en wijken die de stad stilaan in zijn definitieve plooi leggen. De nieuwe tijden laten zich opmerken met de komst van spoorwegen en de bouw van een station. De wens om de Ieperlee verbonden te zien met de Leie lijkt werkelijkheid te worden. Gas, licht, postdiensten, voetpaden, brandweer, riolering, wandelpaden rond de vestingen zien het daglicht.

De schoolstrijd breekt in alle hevigheid los bij het opdoeken van de Lamottenschool. Het stadsbestuur gaat zich conform de Belgische wetgeving actief inlaten met het stedelijk onderwijs. Zeer tegen de zin van de katholieke wereld. Vervallen monumenten als de lakenhalle en de Sint-Maartenskathedraal krijgen het begin van hun restauratie. Droge zomers, harde winters, gebrek aan gezond water, een bedroevende afvalophaling en ongebreidelde prostitutie brengen nog meer grijstinten aan in de jaren.

De tentakels van de katholieke religie hebben na de Franse Revolutie weer de macht gegrepen en terroriseren de mensen met aflaten, vastenreglementen en het verbod om zich in herbergen te vermaken. Hier en daar duikt sporadisch verzet op dat de Vlaamse stad Ieper helemaal Franstalig bestuurd wordt. Maar daar lijkt niemand zich iets van aan te trekken. De oorlog tussen Duitsland en Frankrijk zorgt in 1870 voor grote vrees in Ieper, maar blijft uiteindelijk weg van ons grondgebied. Ieper herademt en maakt zich klaar voor het vervolg van zijn geschiedenis.