Achterbuurten en vuil in de negentiende eeuw

Woud, Auke van der | Paperback / softback | 07-09-2021 | 9789044649086

In de late negentiende eeuw begon een volksverhuizing die nu, na anderhalve eeuw, nog steeds doorgaat. Miljoenen mensen verruilden hun agrarische omgeving voor de stad. Het begon in West-Europa, het gebeurt nu in alle werelddelen. Verstedelijking en modern leven horen bij elkaar. Koninkrijk vol sloppen beschrijft waar de massale intocht in de steden van Nederland toe leidde: het ontstaan van overbevolkte achterbuurten, mensenpakhuizen en een enorme milieuvervuiling; groot gebrek aan schoon water, frisse lucht en goed voedsel. Grote concentraties zwaar vervuilde krotten waren te vinden in de Jordaan in Amsterdam, Wijk C in Utrecht en de Zandstraatbuurt in Rotterdam. In alle steden en grote dorpen waren steegjes waar gezinnen in een slecht verlicht, slecht verwarmd muf kamertje woonden. Rond 1900 telde Nederland 5 miljoen inwoners, waarvan meer dan een miljoen leefden in een situatie die overeenkomsten heeft met de slums in de huidige Aziatische, Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse grote steden.

Auke van der Woud (1947) studeerde kunstgeschiedenis en archeologie en was ruim twintig jaar in Amsterdam en Groningen hoogleraar architectuur- en stedenbouwgeschiedenis. Hij schrijft over de ingrijpende ruimtelijke en sociale veranderingen in Nederland 1800-1940, onder andere met Het lege land (1987; de geactualiseerde versie verschijnt in 2022), Een nieuwe wereld (2006, Libris Geschiedenisprijs 2007), De nieuwe mens (2015) en Het landschap, de mensen (2020). Deze laatste twee werden evenals Koninkrijk vol sloppen (2010) voor de Libris Geschiedenisprijs genomineerd.

‘Geen historicus laat je zo met frisse ogen naar het heden kijken als Auke van der Woud.’
Elsevier

‘Van der Woud vertelt weer voorbeeldig, met schijnbaar gemak heen en weer springend tussen wetenschappelijke, culturele en politieke geschiedenis, en tussen getuigenissen en harde cijfers.’
Vrij Nederland

‘Een horror story (…) die Van der Woud met vaardige pen en in schrille kleuren, ondanks het onderwerp, met smaak weet te schilderen.’
de Volkskrant

‘Van der Woud beschrijft de sloppenwijken als een onderwereld (…) die de 21ste-eeuwse lezer versteld doet staan.’
NRC Handelsblad

‘Het boek is verbijsterend, en ook levensecht.’
Trouw